System polityczny Państwa Watykańskiego stanowi konstrukcję unikalną w skali globalnej. Forma państwa, struktura organów władzy publicznej Watykanu oraz rządząca nimi logika są odmienne od znanej z teorii i praktyki świeckich systemów politycznych. Konkluzywnie można przyjąć, że Watykan jest państwem sensu stricto pozostającym w unii funkcjonalnej ze Stolicą Apostolską, jego formę zaś można określić jako absolutną, teokratyczną monarchię elekcyjną o charakterze patrymonialnym, zachowującą pełną neutralność w stosunkach międzynarodowych. Oryginalność takiej konstrukcji pozwala na opisanie jej jako formy odrębnej w sensie teoretycznopolitycznym.

Praca ujmuje rozstrzygnięcia natury teoretycznej oraz analizę operacyjną systemu rządów. W toku postępowania badawczego postawiono trzy podstawowe problemy (pytania):
1. Czy Watykan jest desygnatem pojęcia państwa?
2. Jaka jest natura relacji Watykanu ze Stolicą Apostolską?
3. Jaka jest struktura systemu politycznego oraz forma państwa?

Publikacja zawiera ponad 150 kolorowych zdjęć.